Ginekomastią nazywamy przerost tkanki gruczołowej piersi u mężczyzny. Często asymetryczna, może dotyczyć tylko jednej strony lub obustronnie z dużym zróżnicowaniem wielkości. Może się objawiać jedynie jako niewielki tkliwy guzek za otoczką brodawki lub przy dużym przeroście przypominać kształtem i wielkością pierś kobiecą.

Taki przerost może wystąpić w kilku sytuacjach. Jest to zjawisko dość powszechne u chłopców w okresie dojrzewania. Wtedy występuje najczęściej asymetrycznie. Choć często budzi niepokój zarówno pacjenta, jak i jego rodziny, to najczęściej samoistnie ustępuje, nie wymagając żadnego leczenia. Drugą dużą grupą pacjentów są mężczyźni po 60-tym roku życia. W tym przypadku poza zaburzeniami hormonalnymi okresu przekwitania na przerost tkanki gruczołowej mają także wpływ leki przyjmowane przez pacjentów (leki nasercowe, moczopędne, leki stosowane w leczeniu przerostu prostaty). U pacjentów tej grupie wiekowej bardzo ważne jest wykluczenie raka piersi, który – choć rzadko – również występuje u mężczyzn.

Ginekomastia może wystąpić również w przypadku przewlekłych chorób wątroby, a także w przypadku nowotworów jąder, może być również powikłaniem stosowania steroidów anabolicznych przez wyczynowych sportowców. Czasem u mężczyzn z nadwagą występuje przerost tkanki tłuszczowej okolic klatki piersiowej bez przerostu gruczołu zwany lipomastią.

Istnieją zachowawcze metody leczenia ginekomastii tamoksifenem lub inhibitorami aromatazy. Jednak skuteczność takiego leczenia jest trudna do oszacowania. Wielu specjalistów uważa, że jedynym skutecznym leczeniem ginekomastii jest leczenie operacyjne polegające na wycięciu w całości przerosłej tkanki gruczołowej. Wskazaniem do takiego leczenia jest dyskomfort pacjenta związany z defektem kosmetycznym lub dolegliwości bólowe, które zdarzają się szczególnie przy urazach związanych z uprawianiem niektórych dyscyplin sportowych.

W zależności od wielkości gruczołu zabieg można przeprowadzić w znieczuleniu miejscowym. W okolice przerośniętego gruczołu wstrzykuje się środek znieczulający – sam moment podania środka jest nieprzyjemny, ale prawidłowo wykonany zabieg jest całkowicie bezbolesny. W przypadku większych zmian niezbędne jest znieczulenie ogólne z obecnością anestezjologa. Aby zapobiec powstaniu krwiaka w ranie po operacji, na kilka dni w ranie pozostawia się dreny, a okolice klatki piersiowej bandażuje lub zakłada specjalne „kamizelki” uciskowe.

Cięcie skóry wykonuje się na granicy otoczki brodawki i skóry tak, aby blizna była po zagojeniu jak najmniej widoczna. Efekt estetyczny zależy w znacznej mierze od wielkości ginekomastii i wieku pacjenta. Im większa ginekomastia i starszy wiek, tym większe ryzyko niewielkiej deformacji otoczki brodawki. Zabieg jest bezpieczny, ale jak każda działalność chirurgiczna może się wiązać z powikłaniami. Do typowych (ale nieczęstych) powikłań operacji ginekomastii należy powstanie krwiaka czy zbieranie się płynu tkankowego w okolicy zabrodawkowej. Może też wyjątkowo dojść do zakażenia rany. Powikłania te nie są groźne i jedynie opóźniają nieco pełne wygojenie rany.

Moje osobiste doświadczenie obejmuje ponad 100 zoperowanych pacjentów, w tym dwóch mistrzów świata w kulturystyce.