Stawy biodrowe

Rozwojowa dysplazja stawów biodrowych jest najczęstszą wadą wrodzoną narządu ruchu. Polega ona na nieprawidłowej budowie stawów biodrowych. Nierozpoznana dysplazja stawów biodrowych prowadzi do zwichnięcia stawu i konieczności leczenia operacyjnego. W Polsce dysplazję stawów biodrowych stwierdza się u około 4% noworodków, czyli na każde 25 nowo narodzonych dzieci jedno wymaga leczenia. Występuje ona znacznie częściej u dziewczynek niż u chłopców. Do innych czynników ryzyka wystąpienia dysplazji stawów biodrowych należą: położenie miednicowe płodu w czasie ciąży i występowanie dysplazji u rodziców lub rodzeństwa.

Objawy dysplazji stawów biodrowych są początkowo trudne do zauważenia przez rodziców. Konieczne jest profilaktyczne badanie noworodka u doświadczonego ortopedy, w jak najwcześniejszym okresie po urodzeniu, ponieważ im wcześniej rozpocznie się leczenie, tym trwa ono krócej i przynosi najlepsze efekty. Ponieważ dysplazja może się ujawniać czasami dopiero w późniejszym okresie życia niemowlęcia, z reguły zalecane jest kolejne badanie około trzeciego miesiąca życia.

Od kilkunastu lat również w Polsce do rozpoznania dysplazji stawów biodrowych, obok badania klinicznego dziecka, wykonuje się badanie ultrasonograficzne (USG). Badanie to pozwala na dokładną ocenę budowy i rozwoju stawów biodrowych. Dodatkową zaletą tego badania jest to, że nie jest ono szkodliwe, ani bolesne dla dziecka. U starszych dzieci, u których podejrzewa się dysplazję stawów biodrowych, wykonuje się również zdjęcie rentgenowskie (RTG).

W leczeniu dysplazji stawów biodrowych stosuje się różne aparaty, które mają za zadanie utrzymać stawy biodrowe w pozycji zapewniającej ich najlepszy rozwój (rozwórka Koszli, poduszka Frejki czy uprząż Palika). Stosowanie takich aparatów u dzieci najmłodszych (do piątego miesiąca życia) przynosi bardzo dobre efekty – najczęściej zapewnia pełne wyzdrowienie. U dzieci starszych leczenie związane jest często z koniecznością kilkutygodniowego pobytu w szpitalu. Nierozpoznana lub źle leczona dysplazja wymaga leczenia operacyjnego i stwarza ryzyko rozwoju zmian zwyrodnieniowych stawu biodrowego. Dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznanie wady i zastosowanie w odpowiednim czasie właściwego leczenia.

Dr Marcin Zgoda